Ағылшын тіліндегі cілтеуіш есімдіктер (Demonstrative Pronouns)
Атауынан көрініп тұрғандай, ағылшын тіліндегі сілтеуіш есімдіктер
бір нәрсені немесе біреуді көрсету үшін қолданылады.
Сілтеуіш есімдіктер жекеше және көпше формаларға ие болуы мүмкін:
This (жекеше түр)
және These (көпше түр)
сөйлеушіге жақын затты немесе адамды көрсетеді.
That
(жекеше түр) және Those
(көпше түр) сөйлеушіден қашықтықта тұрған затты немесе адамды көрсетеді.
Мысалы:
This
is better than that.
Бұл одан жақсы.
These
are not my clothes.
Бұл менің киімім емес.
Those
are not your books.
Бұл сіздің кітаптарыңыз емес.
Кеңістіктегі ара-қашықтыққа сілтеуден бөлек this, these, that, those
есімдіктері уақыт бойынша қашықтықты көрсетуі мүмкін . This және these
бұрын болған немесе ол енді орын алуы мүмкін нәрсені көрсетуі мүмкін, that және those есімдіктері енді ғана немесе біраз уақыт бұрын болған нәрсені көрсетуі мүмкін.
Мысалы:
Listen to this
. It's going to be interesting.
Мұны тыңдаңыз. Бұл қызықты болады.
Watch this
. It's worth seeing.
Мұны қараңыз. Көруге тұрарлық.
Did you see that
? That was wonderful!
Сіз бұны көрдіңіз бе? Бұл керемет болды!
Who said that
?
Бұны кім айтты?
Кейде ағылшын тіліндегі сілтеуіш есімдіктер
тәуелсіз сөздер ретінде ғана емес (жоғарыда сипатталғандай), сонымен қатар зат есімдерге анықтама ретінде де әрекет ете алады. Бұл жағдайда олар да сілтеуіш сын есімдер аталады .
Мысалы:
This
book is mine.
Бұл кітап менікі.
What is that
noise?
Бұл қандай шу?
These
flowers are very beautiful.
Бұл гүлдер өте әдемі.
Those
days were the best.
Сол күндер ең жақсы болды.
This
horse is faster than that horse.
Бұл ат сол атқа қарағанда тезірек.
Кейде that және those
есімдіктерді сол сөздерді қайталамау үшін қолдануға болады:
The streets of Mumbai are busier than those
of Paris.
(= The streets of Mumbai are busier than the streets of Paris.)
Мумбайдағы көшелер Париждегі көшелерге қарағанда көбірек жүктелген.
Жоғарыдағы мысалда those
есімі көше сөздерінің қайталануын болдырмау үшін қолданылады. Мұндай жағдайларда жекеше that есімдік қолданылады
Артқа қарай өту (Сұраулы есімдіктер)
Ары қарай өту (Салыстырмалы есімдіктер)
Грамматика ережелерінің тізіміне оралу